مقدمه:
پرورش ماهیان سردابی یکی از مهم‌ترین زمینه‌ها در حوزه اقتصاد کشاورزی می‌باشد که به دلیل اهمیت بالای آن در تأمین منابع غذایی، ایجاد فرصت‌های اشتغال، تأثیر مثبت در اقتصاد و کاهش فشار بر منابع طبیعی، هر روزه بیشترین توجه را از سازمان‌ها، کشورها و کشاورزان به خود جلب می‌کند. پرورش ماهیان سردابی به عنوان یک صنعت در حال رشد، نیازمند اطلاعات و آگاهی کافی در زمینه‌های مختلف است تا بتواند به بهره‌وری بیشتری دست یابد و در عین حال از اثرات زیان‌آور محیط زیست جلوگیری نماید.
۱.۲ اهمیت پرورش ماهیان سردابی در اقتصاد کشاورزی:
پرورش ماهیان سردابی به عنوان یک فعالیت اقتصادی بسیار مهم و با ارزش در حوزه کشاورزی شناخته می‌شود. این نوع پرورش، شامل پرورش ماهیانی نظیر قزل‌آلا، ماهیان آزاد، ماهیان سالمون و ماهیان سردابی دیگر است. اهمیت پرورش ماهیان سردابی در اقتصاد کشاورزی به دلیل موارد زیر بیان می‌شود:
الف) تأمین منابع غذایی: با توجه به رشد جمعیت جهانی، نیاز به منابع غذایی افزایش یافته است. ماهیان سردابی به عنوان منبع عالی پروتئینی و با ارزش غذایی بالا، می‌توانند نقش مهمی در تأمین نیازهای غذایی جوامع ایفا کنند.
ب) ایجاد فرصت‌های اشتغال: صنعت پرورش ماهیان سردابی، به عنوان یکی از بخش‌های مهم کشاورزی، فرصت‌های شغلی زیادی را برای افراد مختلف، از جمله ماهی‌پروران، کارگران مزارع، صنایع تبدیلی و حمل‌ونقل، فراهم می‌کند.
ج) تأثیر اقتصادی مثبت: صادرات ماهیان سردابی و محصولات مرتبط با آن به کشورهای دیگر، منجر به ارتقاء تجارت بین‌المللی و ارز آوری برای کشور می‌شود که اثرات اقتصادی مثبتی را بر اقتصاد کلان دارد.
د) کاهش فشار بر منابع طبیعی: در صورتی که ماهیان از منابع طبیعی صید شوند، می‌تواند باعث کاهش فشار بر موارد طبیعی دریاها و اقیانوس‌ها شود. پرورش ماهیان سردابی، به عنوان روشی پایدارتر و کم‌مصرف تر، می‌تواند به حفظ تنوع زیستی و حفاظت از محیط زیست کمک کند.
۱.۳ نیاز به ایمنی زیستی در مزارع پرورش ماهیان سردابی:
پرورش ماهیان سردابی برای کسب بهره‌وری بهینه و کاهش اثرات زیان‌آور بر محیط زیست نیازمند رعایت ایمنی زیستی است. در مزارع پرورش ماهیان سردابی، باید اقدامات مرتبط با مدیریت محیطی و حفاظت از منابع طبیعی انجام شود تا به شرایط بهینه‌ای برای رشد و توسعه ماهیان و تعادل بیولوژیکی محیط زیست کمک شود. به بعضی از اقدامات ایمنی زیستی در مزارع پرورش ماهیان سردابی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
الف) مدیریت مصرف آب: استفاده بهینه از منابع آبی و کنترل صحیح تخلیه‌های ابها
موارد زیر نمونه‌هایی از منابع علمی در خصوص امنیت زیستی ماهیان سردابی مانند ماهی قزل‌آلا و ماهی سالمون هستند:
1. Fournier, D., & Myers, J. M. (2002). Movement patterns and survival estimates for wild migrant juvenile salmonids in the lower Columbia River. North American Journal of Fisheries Management, 22(2), 374-387.
2. Mazzola, A., & Chiesa, S. (2018). Fish welfare and the role of stress: current status and future directions. Frontiers in Veterinary Science, 5, 192.
3. Ellis, T., North, B., Scott, A. P., Bromage, N. R., & Porter, M. (2002). The relationships between stocking density and welfare in farmed rainbow trout. Journal of Fish Biology, 61(3), 493-531.
4. American Veterinary Medical Association (AVMA). (2021). Guidelines for the Euthanasia of Animals: 2020 Edition.
5. European Food Safety Authority (EFSA). (2020). Welfare aspects of the main systems of stunning and killing the main commercial species of animals. EFSA Journal, 18(4), e06089.
6. Torrissen, O., Jones, S., Asche, F., Guttormsen, A., Skilbrei, O. T., Nilsen, F., ... & Jackson, D. (2013). Salmon lice—impact on wild salmonids and salmon aquaculture. Journal of fish diseases, 36(3), 171-194.
7. Martins, C. I. M., Eding, E. H., Verdegem, M. C. J., Heinsbroek, L. T. N., Schneider, O., Blancheton, J. P., ... & Verreth, J. A. J. (2010). New developments in recirculating aquaculture systems in Europe: A perspective on environmental sustainability. Aquacultural Engineering, 43(3), 83-93.
8. Ramsay, J. M., Feist, G. W., Viker, K., Wildermuth, G. B., & Schreck, C. B. (2009). Stress response of wild juvenile steelhead Oncorhynchus mykiss to a simulated avian predation event. Journal of Fish Biology, 75(2), 437-455.
