تب کریمه کنگو در سگها و گربهها
تب کریمه
کنگو (Crimean-Congo Hemorrhagic Fever) یک بیماری ویروسی و خطرناک
است که از طریق کنههای آلوده یا تماس با خون و ترشحات دامها و حیوانات مبتلا
منتقل میشود. هرچند ابتلا و بروز علائم این بیماری در سگها و گربهها کمتر گزارش
شده، اما همین حیوانات خانگی میتوانند بهصورت ناقل بیعلامت عمل کرده و سلامت
انسانها را با خطر مواجه کنند. در این مطلب به بررسی نکات ضروری درباره تب کریمه
کنگو در سگها و گربهها از منظر دامپزشکی میپردازیم.
1. آشنایی با بیماری و نحوه
انتقال
- ویروس تب کریمه کنگو: مهمترین ناقل این ویروس کنههای
آلوده (بهویژه جنس هیالومّا) هستند که میتوانند هنگام گزش، ویروس را به
حیوانات یا انسان منتقل کنند.
- نقش سگها و گربهها:
- سگها: اغلب میتوانند
بدون نشان دادن علائم جدی به ویروس آلوده شوند و آن را در بدن خود حمل کنند.
- گربهها: احتمال آلودگی
در آنها کمتر است؛ اما همچنان نباید نقش آنها را در انتقال مستقیم یا
غیرمستقیم ویروس نادیده گرفت.
- تماس مستقیم با خون و ترشحات: درصورت تماس با خون حیوان آلوده
(حتی بدون علامت)، امکان انتقال ویروس به انسان وجود دارد.
2. علائم بالینی در سگها و
گربهها
- سگها: گاهی بدون علامت یا همراه با
علائمی خفیف از قبیل بیحالی، بیاشتهایی و تب کوتاهمدت. در موارد نادر،
علائم جدیتر مانند خونریزیهای زیرپوستی یا اختلالات انعقادی دیده میشود.
- گربهها: در اکثر موارد علائم چندانی نشان
نمیدهند. بااینحال، در صورت بروز علائم بالینی، تب، بیحالی و مشکلات
گوارشی خفیف میتواند مشاهده شود.
نکته: تشخیص
قطعی تنها از طریق آزمایشهای اختصاصی مانند PCR یا تستهای
سرولوژی در آزمایشگاه قابل انجام است.
3. توصیههای دامپزشکی برای
پیشگیری
- مبارزه با کنهها
- استفاده از داروهای ضدکنه (اسپری،
محلول موضعی، قلادههای ضدکنه و ...) طبق تجویز دامپزشک.
- بررسی منظم بدن سگ و گربه برای
مشاهده و حذف کنهها با روش صحیح (با استفاده از پنس یا ابزار مخصوص).
- ضدعفونی و سمپاشی محیط زندگی
حیوانات و محلهای خواب آنها.
- رعایت بهداشت فردی
- استفاده از دستکش، ماسک و عینک
محافظ در صورت نیاز به تماس با ترشحات حیوان مشکوک یا هنگام بیرون آوردن کنه
از بدن آن.
- شستشوی کامل دستها با آب و صابون
پس از هرگونه تماس با حیوانات یا محیط زندگی آنها.
- کنترل تردد حیوان در مناطق آلوده
- جلوگیری از تردد حیوان در مناطق
مرتعی یا جنگلی با شیوع بالای کنه در فصل بهار و تابستان.
- در صورت الزام به تردد، حتماً از
محصولات ضدکنه و مراقبتهای تکمیلی استفاده شود.
- مشاوره و معاینات منظم دامپزشکی
- مراجعه دورهای به دامپزشک برای
معاینات بالینی و بررسی وضعیت کنهزدایی.
- در صورت مشاهده هرگونه علائم
غیرعادی در سگ یا گربه، با دامپزشک مشورت کرده و از خوددرمانی پرهیز کنید.
4. نکاتی برای صاحبان حیوانات
خانگی
- جلوگیری از تماس مستقیم با خون
حیوان: هنگام درمان زخم، تمیز کردن گوشها، یا هر اقدامی که احتمال خونریزی
وجود دارد، به اصول بهداشتی توجه کنید.
- واکسیناسیونهای روتین: اگرچه واکسن تجاری موثری برای تب
کریمه کنگو در سگ و گربه وجود ندارد، اما انجام واکسیناسیونهای روتین علیه
سایر بیماریهای ویروسی و باکتریایی عمومی، به حفظ سلامت کلی آنها کمک میکند.
- آگاهی و آموزش: پیگیری اخبار و اطلاعات از منابع
معتبر دامپزشکی، میتواند در شناسایی زودهنگام و جلوگیری از شیوع بیماری مؤثر
باشد.
5. جمعبندی
سگها و
گربهها ممکن است نقش ناخواستهای در گسترش پنهان تب کریمه کنگو داشته باشند؛ زیرا
اغلب بدون علائم جدی به ویروس آلوده میشوند. رعایت اصول بهداشتی، پیشگیری از گزش
کنه و کنترل محیط، مهمترین راهکارها برای کاهش خطر ابتلا و انتقال این ویروس
محسوب میشود. توصیه میشود در صورت مشاهده علائم مشکوک، حتماً با دامپزشک مشورت
کرده و از هرگونه خوددرمانی پرهیز کنید.