تب کریمه کنگو در سگ‌ها و گربه‌ها

تب کریمه کنگو در سگ‌ها و گربه‌ها

تب کریمه کنگو (Crimean-Congo Hemorrhagic Fever) یک بیماری ویروسی و خطرناک است که از طریق کنه‌های آلوده یا تماس با خون و ترشحات دام‌ها و حیوانات مبتلا منتقل می‌شود. هرچند ابتلا و بروز علائم این بیماری در سگ‌ها و گربه‌ها کمتر گزارش شده، اما همین حیوانات خانگی می‌توانند به‌صورت ناقل بی‌علامت عمل کرده و سلامت انسان‌ها را با خطر مواجه کنند. در این مطلب به بررسی نکات ضروری درباره تب کریمه کنگو در سگ‌ها و گربه‌ها از منظر دامپزشکی می‌پردازیم.

 -1 آشنایی با بیماری و نحوه انتقال

1. ویروس تب کریمه کنگو: مهم‌ترین ناقل این ویروس کنه‌های آلوده (به‌ویژه جنس هیالومّا) هستند که می‌توانند هنگام گزش، ویروس را به حیوانات یا انسان منتقل کنند.


2. نقش سگ‌ها و گربه‌ها:




• سگ‌ها: اغلب می‌توانند بدون نشان دادن علائم جدی به ویروس آلوده شوند و آن را در بدن خود حمل کنند.


• گربه‌ها: احتمال آلودگی در آن‌ها کمتر است؛ اما همچنان نباید نقش آن‌ها را در انتقال مستقیم یا غیرمستقیم ویروس نادیده گرفت.




3. تماس مستقیم با خون و ترشحات: درصورت تماس با خون حیوان آلوده (حتی بدون علامت)، امکان انتقال ویروس به انسان وجود دارد.

 -2 علائم بالینی در سگ‌ها و
گربه‌ها

• سگ‌ها: گاهی بدون علامت یا همراه با علائمی خفیف از قبیل بی‌حالی، بی‌اشتهایی و تب کوتاه‌مدت. در موارد نادر، علائم جدی‌تر مانند خونریزی‌های زیرپوستی یا اختلالات انعقادی دیده می‌شود.


• گربه‌ها: در اکثر موارد علائم چندانی نشان نمی‌دهند. بااین‌حال، در صورت بروز علائم بالینی، تب، بی‌حالی و مشکلات گوارشی خفیف می‌تواند مشاهده شود.

نکته: تشخیص قطعی تنها از طریق آزمایش‌های اختصاصی مانند PCR یا تست‌های سرولوژی در آزمایشگاه قابل انجام است.

 -3 توصیه‌های دامپزشکی برای پیشگیری

1. مبارزه با کنه‌ها




• استفاده از داروهای ضدکنه (اسپری، محلول موضعی، قلاده‌های ضدکنه و ...) طبق تجویز دامپزشک.


• بررسی منظم بدن سگ و گربه برای مشاهده و حذف کنه‌ها با روش صحیح (با استفاده از پنس یا ابزار مخصوص)


• ضدعفونی و سم‌پاشی محیط زندگی حیوانات و محل‌های خواب آن‌ها.




2. رعایت بهداشت فردی




• استفاده از دستکش، ماسک و عینک محافظ در صورت نیاز به تماس با ترشحات حیوان مشکوک یا هنگام بیرون آوردن کنه از بدن آن.


• شستشوی کامل دست‌ها با آب و صابون پس از هرگونه تماس با حیوانات یا محیط زندگی آن‌ها.




3. کنترل تردد حیوان در مناطق آلوده




• جلوگیری از تردد حیوان در مناطق مرتعی یا جنگلی با شیوع بالای کنه در فصل بهار و تابستان.


• در صورت الزام به تردد، حتماً از محصولات ضدکنه و مراقبت‌های تکمیلی استفاده شود.




4. مشاوره و معاینات منظم دامپزشکی




• مراجعه دوره‌ای به دامپزشک برای معاینات بالینی و بررسی وضعیت کنه‌زدایی.


• در صورت مشاهده هرگونه علائم غیرعادی در سگ یا گربه، با دامپزشک مشورت کرده و از خوددرمانی پرهیز کنید.

 -4 نکاتی برای صاحبان حیوانات خانگی

• جلوگیری از تماس مستقیم با خون حیوان: هنگام درمان زخم، تمیز کردن گوش‌ها، یا هر اقدامی که احتمال خونریزی وجود دارد، به اصول بهداشتی توجه کنید.


• واکسیناسیون‌های روتین: اگرچه واکسن تجاری موثری برای تب کریمه کنگو در سگ و گربه وجود ندارد، اما انجام واکسیناسیون‌های روتین علیه سایر بیماری‌های ویروسی و باکتریایی عمومی، به حفظ سلامت کلی آن‌ها کمک می‌کند.


• آگاهی و آموزش: پیگیری اخبار و اطلاعات از منابع معتبر دامپزشکی، می‌تواند در شناسایی زودهنگام و جلوگیری از شیوع بیماری مؤثر باشد.

 5- جمع‌بندی

سگ‌ها و گربه‌ها ممکن است نقش ناخواسته‌ای در گسترش پنهان تب کریمه کنگو داشته باشند؛ زیرا اغلب بدون علائم جدی به ویروس آلوده می‌شوند. رعایت اصول بهداشتی، پیشگیری از گزش کنه و کنترل محیط، مهم‌ترین راهکارها برای کاهش خطر ابتلا و انتقال این ویروس محسوب می‌شود. توصیه می‌شود در صورت مشاهده علائم مشکوک، حتماً با دامپزشک مشورت کرده و از هرگونه خوددرمانی پرهیز کنید.